Tedavi Cevabının Ölçümü Nasıl Yapılır?
- KML Nedir?
- Sebepler ve Risk Faktörleri
- Hastalığın Bulgu Ve Belirtileri Nelerdir?
- Hastalığın Tanısı Nasıl Konulur?
- KML Fazları Nelerdir?
- KML ile İlişkili Hastalıklar Nelerdir?
- Hastalığın Tedavisi Nasıldır?
- Diğer KML İlaç Tedavileri
- Tedavi Cevabının Ölçümü Nasıl Yapılır?
- Kök Hücre Transplantasyonu
- Klinik Çalışmalar
- Hastalıkla Yaşamak
KML’li hastalarda kan ve kemik iliği testiyle tedavi cevabının ölçümü tedavinin kritik öneme sahip parçasıdır. Genel olarak, ilaç tedavisi cevabı ne kadar artarsa hastalık o kadar uzun süre kontrol altında olacaktır. Bireyin tedaviye cevabını etkileyen diğer faktörler hastalığın evresi ve tanı anında KML’nin özellikleridir.
Kronik faz KML hastalarının neredeyse tümü İmatinab mesilat tedavisi ile “tam hematolojik cevap” gösterirler; bunların çoğu sonuçta “tam sitogenetik cevaba” ulaşırlar. Tam sitogenetik cevap gösteren hastalar genellikle daha derin cevaba doğru ilerlerler ve “majör moleküler cevaba” ulaşırlar. Daha sonra hastaların büyük bölümü “tam moleküler cevaba” ulaşırlar (bu terimlerin açıklaması için, bakınız Tablo 2).
Kan ve Kemik İliği Testleri
KML ilaç tedavisi sırasında beyaz küre, kırmızı küre ve platelet sayılarını ölçmek için tam kan sayımı yapılır. Hemoglobin ve hematokrit seviyeleri de ölçülür. KML tanısından sonra her iki – dört haftada bir kan sayımı yapılabilir. Kan sayımı normale döndüğünde kan testleri genellikle her üç – altı ayda bir yapılır.
Kemik iliğindeki KML hücrelerinde kan testleriyle saptanamayan bazı değişiklikler olabilir. Tedavinin ilk yılı içinde altıncı ve on ikinci aylarda kemik iliği testi tavsiye edilir. Tedavinin ilk yılından sonra kemik iliği testi daha az sıklıkla yapılabilir. Oral KML ilaç tedavisi cevabında herhangi bir değişiklik olduğu anda kan testleriyle saptanamayan spesifik hücre değişiklikleri olup olmadığını saptamak için kemik iliği testi yapılması tavsiye edilmektedir
(bakınız Tablo 2). Aynı hastada bir laboratuarın test sonuçlarına göre derin remisyon ile stabil, düşük Bcr-Abl seviyesi varken (tam moleküler cevap) diğer laboratuarın test sonuçlarına göre Bcr-Abl seviyesi saptanabilir düzeyde olabilir. Hem hastalar hem de doktorlar için hasta cevabını stabil hale getirmek amacıyla kantitatif PCR raporlarını standardize etme çabaları sürdürülmektedir.
FISH veya PCR testlerinde kan veya kemik iliği kullanılabilir (bakınız). FISH genellikle her üç – altı ayda bir yapılır; tam sitogenetik cevap ortaya çıktığında test sıklığı azaltılır. Tam sitogenetik cevap ortaya çıktıktan sonra her üç ayda bir kantitatif PCR testi yapılır.
Kronik faz KML tedavisi alan ve standart İmatinab mesilat dozuna cevabı yeterli olmayan hastalar daha yüksek dozlarda iyi cevap verebilirler.
KML Tanısında Kullanılan Tesleri Anlamak
Tablo 2. Bu tablo KML tedavisinin cevap aralığını göstermektedir.
Bazı çalışmalar İmatinab mesilat cevabı ortadan kalkan veya belirlenen zaman periyodunda beklenen cevaba ulaşamayan hastalarda (bakınız Tablo 3) tedaviye İmatinab mesilat yerine Dasatinib veya Nilotinib ile devam edilmesini önermektedirler. Bununla birlikte yüksek doz İmatinab mesilat ile Nilotinib karşılaştırması yapılmamıştır. Araştırmacılar İmatinab mesilat’in standart başlangıç dozunun artırılmasının gerekli olup olmadığını değerlendirmeyi sürdürmekte, aynı zamanda yeni tanı konmuş hastalarda başlangıç tedavisi olarak Dasatinib ve Nilotinib’nın faydalarını ve risklerini araştırmaktadırlar. İmatinab mesilat’in başlangıç dozunun artırılması (tolere edilebilirse) veya diğer TKİ’lerin kullanılması daha fazla KML hücresini suprese edebilir, sitogenetik ve moleküler remisyon oranını artırabilir ve relaps veya hastalığın ilerlemesi riskini azaltabilir.
Dasatinib ve Nilotinib, İmatinab mesilat tedavisini tolere edemeyen veya direnç gösteren kronik faz KML hastalarında hematolojik ve sitogenetik cevap oranlarını artırır. Her iki ilaç ya kronik fazı yeniden oluşturarak ya da hematolojik ve/veya sitogenetik cevabı indükleyerek akselere faz KML hastalarının tedavisinde etkinlik gösterir. Bu cevaplar ilerlemiş fazda kronik fazdan daha az sıklıkta ortaya çıkar.
Miyeloid veya lenfoid blast faz KML’de (aynı zamanda Ph-pozitif akut lenfositik lösemide) İmatinab mesilat cevabı yetersiz olduğunda veya ortadan kalktığında Dasatinib kullanımı onaylanmıştır.
Tablo 3. Hastalar KML ilaç tedavisine farklı cevap verirler. Bunlar ilk yıl KML ilaç tedavisinin genel ilkeleridir. Bireyin KML ilaç tedavisine cevabı tedavinin başlangıcındaki “temel” sonuçlara göre ölçülür. Bu nedenle, eğer tedavinin başlangıcında bireyin beyaz küre sayısı yüksekse “tedaviden 3 ay sonra”, “tam hematolojik cevap ve bir miktar sitogenetik iyileşme” ortaya çıkabilir. İdeal olan tam moleküler cevaptır, fakat sadece bazı hastalar bu hedefe erişir. Tam moleküler cevaba erişilemese de KML ilaç tedavisiyle kontrol edilebilir.
- KML Nedir?
- Sebepler ve Risk Faktörleri
- Hastalığın Bulgu Ve Belirtileri Nelerdir?
- Hastalığın Tanısı Nasıl Konulur?
- KML Fazları Nelerdir?
- KML ile İlişkili Hastalıklar Nelerdir?
- Hastalığın Tedavisi Nasıldır?
- Diğer KML İlaç Tedavileri
- Tedavi Cevabının Ölçümü Nasıl Yapılır?
- Kök Hücre Transplantasyonu
- Klinik Çalışmalar
- Hastalıkla Yaşamak
Kronik faz KML hastalarının neredeyse tümü İmatinab mesilat tedavisi ile “tam hematolojik cevap” gösterirler; bunların çoğu sonuçta “tam sitogenetik cevaba” ulaşırlar. Tam sitogenetik cevap gösteren hastalar genellikle daha derin cevaba doğru ilerlerler ve “majör moleküler cevaba” ulaşırlar. Daha sonra hastaların büyük bölümü “tam moleküler cevaba” ulaşırlar (bu terimlerin açıklaması için, bakınız Tablo 2).
Kan ve Kemik İliği Testleri
KML ilaç tedavisi sırasında beyaz küre, kırmızı küre ve platelet sayılarını ölçmek için tam kan sayımı yapılır. Hemoglobin ve hematokrit seviyeleri de ölçülür. KML tanısından sonra her iki – dört haftada bir kan sayımı yapılabilir. Kan sayımı normale döndüğünde kan testleri genellikle her üç – altı ayda bir yapılır.
Kemik iliğindeki KML hücrelerinde kan testleriyle saptanamayan bazı değişiklikler olabilir. Tedavinin ilk yılı içinde altıncı ve on ikinci aylarda kemik iliği testi tavsiye edilir. Tedavinin ilk yılından sonra kemik iliği testi daha az sıklıkla yapılabilir. Oral KML ilaç tedavisi cevabında herhangi bir değişiklik olduğu anda kan testleriyle saptanamayan spesifik hücre değişiklikleri olup olmadığını saptamak için kemik iliği testi yapılması tavsiye edilmektedir
(bakınız Tablo 2). Aynı hastada bir laboratuarın test sonuçlarına göre derin remisyon ile stabil, düşük Bcr-Abl seviyesi varken (tam moleküler cevap) diğer laboratuarın test sonuçlarına göre Bcr-Abl seviyesi saptanabilir düzeyde olabilir. Hem hastalar hem de doktorlar için hasta cevabını stabil hale getirmek amacıyla kantitatif PCR raporlarını standardize etme çabaları sürdürülmektedir.
FISH veya PCR testlerinde kan veya kemik iliği kullanılabilir (bakınız). FISH genellikle her üç – altı ayda bir yapılır; tam sitogenetik cevap ortaya çıktığında test sıklığı azaltılır. Tam sitogenetik cevap ortaya çıktıktan sonra her üç ayda bir kantitatif PCR testi yapılır.
Kronik faz KML tedavisi alan ve standart İmatinab mesilat dozuna cevabı yeterli olmayan hastalar daha yüksek dozlarda iyi cevap verebilirler.
KML Tanısında Kullanılan Tesleri Anlamak
Tablo 2. Bu tablo KML tedavisinin cevap aralığını göstermektedir.
Bazı çalışmalar İmatinab mesilat cevabı ortadan kalkan veya belirlenen zaman periyodunda beklenen cevaba ulaşamayan hastalarda (bakınız Tablo 3) tedaviye İmatinab mesilat yerine Dasatinib veya Nilotinib ile devam edilmesini önermektedirler. Bununla birlikte yüksek doz İmatinab mesilat ile Nilotinib karşılaştırması yapılmamıştır. Araştırmacılar İmatinab mesilat’in standart başlangıç dozunun artırılmasının gerekli olup olmadığını değerlendirmeyi sürdürmekte, aynı zamanda yeni tanı konmuş hastalarda başlangıç tedavisi olarak Dasatinib ve Nilotinib’nın faydalarını ve risklerini araştırmaktadırlar. İmatinab mesilat’in başlangıç dozunun artırılması (tolere edilebilirse) veya diğer TKİ’lerin kullanılması daha fazla KML hücresini suprese edebilir, sitogenetik ve moleküler remisyon oranını artırabilir ve relaps veya hastalığın ilerlemesi riskini azaltabilir.
Dasatinib ve Nilotinib, İmatinab mesilat tedavisini tolere edemeyen veya direnç gösteren kronik faz KML hastalarında hematolojik ve sitogenetik cevap oranlarını artırır. Her iki ilaç ya kronik fazı yeniden oluşturarak ya da hematolojik ve/veya sitogenetik cevabı indükleyerek akselere faz KML hastalarının tedavisinde etkinlik gösterir. Bu cevaplar ilerlemiş fazda kronik fazdan daha az sıklıkta ortaya çıkar.
Miyeloid veya lenfoid blast faz KML’de (aynı zamanda Ph-pozitif akut lenfositik lösemide) İmatinab mesilat cevabı yetersiz olduğunda veya ortadan kalktığında Dasatinib kullanımı onaylanmıştır.
Tablo 3. Hastalar KML ilaç tedavisine farklı cevap verirler. Bunlar ilk yıl KML ilaç tedavisinin genel ilkeleridir. Bireyin KML ilaç tedavisine cevabı tedavinin başlangıcındaki “temel” sonuçlara göre ölçülür. Bu nedenle, eğer tedavinin başlangıcında bireyin beyaz küre sayısı yüksekse “tedaviden 3 ay sonra”, “tam hematolojik cevap ve bir miktar sitogenetik iyileşme” ortaya çıkabilir. İdeal olan tam moleküler cevaptır, fakat sadece bazı hastalar bu hedefe erişir. Tam moleküler cevaba erişilemese de KML ilaç tedavisiyle kontrol edilebilir.