Kök Hücre Transplantasyonu

Allojenik Kök Hücre Transplantasyonu

Bugün için allojenik kök hücre transplantasyonu tek küratif KML tedavisidir. Transplant hastası yüksek doz şartlandırma kemoterapisi ve transplant almadan önce remisyonu indüklemek veya KML’nin kronik fazına dönmek için ilaç tedavisi alır. İlaç tedavisinin yan etkilerinin minimum düzeyde olduğu varsayıldığında bu yaklaşım transplantasyon sonrası başarılı remisyon olasılığını artırmaktadır.

Allojenik kök hücre transplantasyonu için HLA-eşleştirilmiş donör (akraba olan veya olmayan) gereklidir ve en büyük başarı genç hastalarda elde edilmektedir. Bununla birlikte, eşleştirilmiş-akraba veya eşleştirilmiş-akraba olmayan donörü olan ve 60 yaşa kadar olan hastalar bu tedaviye aday olabilirler. HLA-eşleştirilmiş akraba donör, genellikle erkek veya kız kardeş odaklanmış aile üyesi testiyle saptanabilir. HLA-eşleştirilmiş akraba olmayan donör Ulusal Kemik İliği Donör Programı veritabanının incelenmesiyle tanımlanabilir.

Allojenik kök hücre transplantasyonu iki yolla etkili olmaktadır. Hastalık tarafından suprese edilmiş olan normal kemik iliği, transplantasyon öncesinde rezidüel KML hücrelerini harap eden çok yüksek doz kemoterapi ile daha fazla hasar görür. “Şartlandırma” kemoterapisinin ilave etkisi alıcının immün sistemini “silahsızlandırmak” ve aşılamaya imkan sağlamaktır. İlk olarak, transplant hastanın kan hücresi ve immün hücre üretme yeteneğinin yerine geçer. İkinci olarak, aşılanmış donör kök hücreleri alıcının majör doku-tipi belirleyicileriyle uyumlu olsa dahi minör doku-tipi belirleyicileriyle uyumlu olmayan immün hücreler oluşturur. (Minör doku tipi belirleyicileri transplantasyon öncesi uyumluluk testinin bir parçası olarak uygun değildir). Aşılanmış donör immün hücreleri hastanın KML hücreleri üzerindeki minör doku-tipi belirleyicilerini tanır ve bu hücrelere saldırıp onları yok edebilir. Bu önemli reaksiyon “graft-versus-lösemi etkisi” veya “graft-versus tümör etkisi” olarak adlandırılır.

Hastaların büyük bölümü TKİ’lerle çok iyi cevap verdiğinden allojenik transplantasyon kullanımı kararı güçleşmiştir. Bir yandan, transplantasyon KML’de iyileşme sağlayabilecek tek tedavidir. Bu nedenle, allojenik kök hücre transplantasyonu HLA-eşleştirilmiş donörü olan bazı KML hastalarında önemli bir tedavi olmaya devam etmektedir. Öte yandan, TKİ’ler hastalığı uzun süre kontrol edebilirler. Bu nedenle, transplantasyonun yapılıp yapılmayacağına, yapılacaksa ne zaman gerçekleştirileceğine karar vermek için KML hastaları ve doktorlar, hastanın yaşı, olası donörün genetik uygunluğu ve hastanın oral ilaç tedavisine cevabının derecesi gibi çeşitli faktörleri tartmalıdırlar.

Donör Lenfosit İnfüzyonu (DLİ):
Allojenik kök hücre transplantasyonu yapılan hastaların yaklaşık %70’inde KML iyileşme göstermektedir. Transplant alan ve relaps gösteren KML hastasına orijinal kök hücre donöründen lenfosit infüzyonu verilebilir. Bu infüzyon bireyin KML hücrelerine karşı daha yoğun bir immün reaksiyonu indükler. DLİ transplantasyon sonrası relaps gösteren KML hastalarında etkin şekilde kullanılmıştır. Bu tedavinin önemli bir yan etkisi infüze edilen immün hücrelerin diğer dokularda hastanın doku-tipi belirleyicilerini tanıması ve etkiyi ortadan kaldıran graft-versus-host reaksiyonuna neden olabilmesidir. Ancak, birçok hasta bu tip bir infüzyondan net fayda sağlar.

Otolog Kök Hücre Transplantasyonu

Otolog kök hücre transplantasyonu (hastanın kendi kemik iliği veya kanı kök hücre kaynağıdır) KML hastalarının tedavisinde nadiren de olsa kullanıldığında diğer tedavi seçenekleri İmatinab mesilat ve ikinci jenerasyon TKİ’lerin etkinliğini verir ve bu yöntemin uzun süreli çalışmalardan elde edilen sonuçları sınırlıdır. Otolog kök hücre transplantasyonunda, genellikle hasta remisyonda iken hastanın kemik iliği veya kanından kök hücreler toplanır, ardından dondurulur ve yüksek doz şartlandırma kemoterapisi ve/veya radyasyon tedavsi sonrasında hastaya tekrar infüze edilir. KML’nin kronik fazı sırasında, teorik olarak yüksek doz ilaç tedavisi sonrasında normal kan hücresi gelişimini yeniden sağlayacak olan çok sayıda normal kök hücre toplanmasına dair özel teknikler halen araştırılmaktadır.